Cheo cheo – động vật có vú có móng guốc NHỎ NHẤT trên thế giới

Mục lục

Cheo cheo là động vật móng guốc có trọng lượng nhỏ nhất trong bộ móng guốc (Ảnh: Sưu tầm)

Động vật móng guốc bao gồm các loài có vú như: lợn, trâu bò, dê, cừu, ngựa, hươu, linh dương… Trong đó cheo cheo là móng guốc nhỏ nhất thế giới được tìm thấy ở Việt Nam và đang có nguy cơ bị đe dọa nằm trong sách đỏ nước ta. Hãy cùng VinWonders khám phá những điều chưa biết về loài động vật này nhé.

1. Con cheo cheo là con gì? Giới thiệu con cheo cheo

Cheo cheo là một loài động vật có vú móng guốc chẵn nhỏ, thuộc Họ Cheo cheo (Tragulidae). Chúng là những thành viên duy nhất còn sinh tồn của bộ Tragulina, với 10 loài còn tồn tại thuộc trong ba chi. Loài vật này sống trong các khu rừng ở Nam Á và Đông Nam Á. Ngoài ra có một loài duy nhất trong khu rừng mưa nhiệt đới ở Trung Phi và Tây Phi. Các loài cheo cheo châu Á nặng từ 0,7 đến 8,0 kg, trong khi những con cùng loại ở châu Phi nặng từ 7 đến 16 kg.

Sự sinh tồn của các loài vật ngày càng giảm đi do sự thu hẹp môi trường sống của chúng. Về cơ bản, chúng thích sống đơn độc hoặc sống theo cặp, thức ăn chủ yếu là thực vật. Hiện nay do bị con người săn bắn và tiêu thụ nên cheo cheo đang có nguy cơ tuyệt chủng rất cao. Vì vậy việc ngăn cấm săn bắn đồng thời có chính sách bảo vệ môi trường sống cho húng là cần thiết.

Con cheo chủ yếu sống tại các khu rừng ở Nam Á và Đông Nam Á (Ảnh: Sưu tầm)

>>> Xem thêm: Hươu cao cổ – Những điều lý thú về “siêu mẫu” tự nhiên

2. Tìm hiểu các đặc điểm của cheo cheo

Cũng giống như tất cả các loài động vật khác, cheo cheo có những đặc điểm sinh thái riêng biệt. Các nhà khoa học đã dành ra rất nhiều năm để nghiên cứu về chúng và rút ra được những kết luận quan trọng về loài động vật móng guốc khối lượng nhẹ nhất này như sau: 

2.1. Môi trường sống

Cheo cheo là một loài động vật quý hiếm và đang đối mặt với nguy cơ bị tuyệt chủng. Chúng sinh sống chủ yếu trong các khu rừng nhiệt đới, rừng thứ sinh, ngập mặn, rừng đất thấp và rừng ngập mặn ở Đông Nam Á, Ấn Độ và một số nơi trên vùng rừng rậm châu Phi. 

Môi trường sống của cheo cheo đang bị thu hẹp do việc suy giảm diện tích rừng và sự ảnh hưởng của hoạt động con người. Hiện nay, các khu bảo tồn đang nỗ lực bảo vệ và tái tạo môi trường sống của cheo cheo, nhằm giữ cho loài động vật quý hiếm này không bị tuyệt chủng và có thể tồn tại trong tương lai.

2.2. Đặc điểm bên ngoài

Con cheo cheo có đầu nhỏ, mõm thon và chân mảnh, thân hình chắc nịch, đôi mắt lớn, lỗ mũi dạng khe và đôi tai được bao phủ bởi lông tương đối mỏng. Lưng của chúng nhô cao về phía sau tạo điều kiện cho việc di chuyển băng qua các khu vực rừng rậm. 

Kích thước của con cheo dao động từ 40 – 80cm và trọng lượng từ 1,5 đến 10kg, nhỏ hơn nhiều so với các loài móng guốc khác. Phần lông ngắn, dày, có màu nâu đỏ đến nâu, với các hoa văn tương phản gồm các đốm và sọc màu trắng và nâu trên cổ, ngực, hai bên và dưới bụng, tùy thuộc vào loài.

Con cheo có kích thước nhỏ chỉ khoảng 40 – 80cm (Ảnh: Sưu tầm)

2.3. Đặc điểm sinh học của cheo cheo

Cheo cheo là một loài động vật nhai lại nguyên thủy, tồn tại từ khoảng 34 triệu năm trước đến khoảng 5 triệu năm trước. Chúng có dạ dày bốn ngăn để lên men thức ăn khó tiêu hóa từ thực vật và không có răng cửa trên. 

Cheo cheo cũng có các đặc điểm nguyên thủy gần giống như lợn. Đó là không có sừng hay gạc, chân ngắn và hình thức tình dục giao phối. Cheo cheo nước là thành viên lớn nhất của họ này, dài khoảng 80cm và cân nặng khoảng 10kg. Trong khi đó cheo cheo Nam Dương là loài nhỏ nhất với chiều dài khoảng 45cm và cân nặng 2 kg.

2.4. Cheo cheo ăn gì?

Con cheo là loài động vật nhút nhát, thường kiếm ăn vào ban ngày. Chúng ưa thích ăn trái cây, lá cây, nụ hoa, quả, cỏ và một số loại côn trùng. Bên cạnh đó, chúng cũng ăn xác của động vật nhỏ và chân đốt để bổ sung dinh dưỡng. Cấu trúc dạ dày của con cheo cho phép tiêu hóa các loại cỏ và lá mà đối với các loài động vật khác là khó tiêu. 

2.5. Tập tính sinh hoạt

Con cheo cheo là một loài động vật nhút nhát, chúng dành nhiều thời gian để tìm kiếm thức ăn và hoạt động cả ngày lẫn đêm. Chúng thường dùng mũi để ngửi và đào bới để tìm kiếm thức ăn. Vì có đôi tai cụp nên chúng khó phát hiện kẻ thù và dễ bị thâu tóm trong khoảng cách rất gần. 

2.6. Tập tính sinh sản của cheo cheo

Con cheo cheo có quá trình sinh sản đặc biệt. Khi đến độ tuổi sinh sản, con đực sẽ tìm kiếm và theo dõi con cái sau đó dùng tiếng kêu để thu hút chúng. Khi tiếp xúc được với cơ thể, chúng sẽ thực hiện hành vi giao phối kéo dài từ 85-155 phút và có thể giao phối liên tục trong suốt cuộc đời. Con cheo mang thai từ 6 đến 9 tháng và ăn nhau thai sau khi sinh. Con non sẽ tách dần ra khỏi mẹ của chúng. Cheo cheo từ 5 đến 26 tháng trưởng thành về mặt sinh dục. 

Thức ăn chính của loài động vật này là cỏ, hoa quả, nụ hoa và côn trùng (Ảnh: Sưu tầm)

>>> Điểm mặt: Khám phá 16 khu bảo tồn động vật độc đáo trên thế giới và ở Việt Nam

3. Khám phá cheo cheo lưng bạc phát hiện ở Việt Nam

Loài cheo cheo lưng bạc vừa được phát hiện ở Việt Nam sau gần ba thập kỷ. Đây là một trong 10 loài thuộc họ cheo cheo trên thế giới và được liệt kê vào danh sách “25 loài vật có nguy cơ biến mất” bởi Tổ chức Bảo tồn Động vật hoang dã Toàn cầu (GWC). Nhờ 1.881 bức ảnh động vật, sự hiện diện của loài vật quý hiếm này đã được chứng minh. Môi trường sống bị mất do khai thác rừng và việc săn bắt bất hợp pháp là 2 nguyên nhân khiến cheo cheo Việt Nam rơi vào tình trạng báo động tuyệt chủng. 

Giống cheo cheo lưng bạc mới được tìm thấy tại Việt Nam (Ảnh: Sưu tầm)

>>> Xem thêm: Hoẵng Nam Bộ 

4. Nuôi cheo cheo có bị cấm không?

Hiện nay, việc nuôi động vật để bảo tồn và nhân giống chúng là cần thiết do tình trạng suy giảm cá thể nghiêm trọng. Vì vậy mô hình nuôi cheo cheo không những không bị cấm mà còn được khuyến khích. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, người nuôi cần chú ý các vấn đề sau đây: 

• Cố gắng xây dựng mô hình chuồng nuôi gần với môi trường tự nhiên của chúng 
• Thực hiện tuân thủ đầy đủ những kỹ thuật nuôi cheo theo quy định. 
• Đừng bỏ qua việc xin phép của Kiểm lâm địa phương 
• Hãy lựa chọn các cơ sở cheo cheo giống uy tín để đảm bảo chất lượng con giông. 
•  Khi chuẩn bị thức ăn, cần chú ý chọn các loại rau củ quả hoặc các loại hạt tự nhiên còn tươi và không bị sâu bệnh để đảm bảo con cheo ăn được. 
• Đặc biệt người nuôi cần thường xuyên vệ sinh chuồng trại để tạo không gian sống sạch sẽ lý tưởng cho cheo cheo. 

Hình thức nuôi cheo cheo hiện nay không bị cấm nhưng cần đảm bảo môi trường sống gần với tự nhiên (Ảnh: Sưu tầm)

 Nếu bạn là một người yêu thích động vật và mong muốn tận mắt chiêm ngưỡng vẻ đẹp cùng tập tính sinh hoạt hàng ngày của loài cheo cheo thì có thể ghé các trang trại nuôi cheo cheo. Ngoài ra nếu yêu thích thiên nhiên, muốn khám phá các loài động vật quý hiếm khác bạn có thể đến vườn thú bán hoang dã Vinpearl Safari Phú Quốc, vườn thú du khảo trên sông River Safari Nam Hội An – một trong những phân khu được du khách yêu thích nhất tại VinWonders Nam Hội An, vườn thú King’s Garden thuộc công viên của những kỷ lục VinWonders Nha Trang. 

Bầy ngựa vằn thảnh thơi tại Vinpearl Safari Phú Quốc

Tại những địa chỉ nói trên các loài động vật hoang dã được chăm sóc tỉ mỉ và kiến tạo môi trường sống gần gũi với tự nhiên. Các cá thể rất thân thiện với du khách. Chúng vui vẻ tận hưởng một ngày tuyệt vời trong sự an toàn và tình yêu thương của tất cả mọi người. Khi đến đây, bạn còn được tìm hiểu về các loài động vật quý hiếm khác như: sư tử, hổ Bengal, báo hoa mai, khỉ đầu chó, hươu vàng…

Hình ảnh hổ Bengal tại vườn thú du khảo trên sông River Safari Nam Hội An

>>> Nhanh tay booking vé vào cửa Vinpearl Safari Phú Quốc, VinWonders Nam Hội An, VinWonders Nha Trang… để trực tiếp tận mắt khám phá vẻ đẹp cùng đời sống tự nhiên của các loài thú quý hiếm

Số lượng các loài cheo cheo tự nhiên trên thế giới hiện nay còn rất ít. Ở Việt Nam có hai loài cheo cheo chính là lưng bạc và Nam Dương. Hiện nay tại nhiều địa phương đã triển khai hoạt động nuôi dưỡng và nhân giống loài vật này để phục vụ cho các nhu cầu của cuộc sống. Tuy nhiên nếu bạn muốn tận mắt chiêm ngưỡng các hoạt động tập tính trong một ngày thì lựa chọn hoàn hảo nhất chính là đến các vườn thú bán hoang dã và bán hoang dã tại tại hệ thống VinWonders.

>>> Còn chần chừ gì nữa mà chưa booking vé vào cửa Vinpearl Safari Phú Quốc, VinWonders Nam Hội An, VinWonders Nha Trang để tham quan khám phá thế giới động vật kỳ diệu tại nơi đây