vi
English 
中文 (中国) 
한국어 
30/03/2023
1651 views
Làng chiếu hàng trăm tuổi nhiều dấu ấn độc đáo (Ảnh: Sưu tầm)
Chỉ cách phố cổ 10km, làng chiếu Bàn Thạch là điểm đến không thể bỏ qua nếu bạn đi du lịch Hội An. Đến làng nghề truyền thống là một dịp trải nghiệm nhiều cảm xúc. Vậy trước khi đi, bạn cần tìm hiểu và lưu ý những thông tin gì? Tham khảo ngay bài viết sau!
1. Sự ra đời của làng chiếu Bàn Thạch
Làng chiếu Bàn Thạch là một địa danh thuộc thôn Đông Bình, xã Duy Vinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Đây là làng nghề tiêu biểu của xứ Quảng với truyền thống làm chiếu hơn 500 năm.
Chuyện xưa kể lại rằng, trong giai đoạn đất nước loạn lạc thời Trịnh – Nguyễn, nhiều người dân từ miền Bắc đã di cư đến đây. Nhận thấy được điều kiện thiên nhiên phù hợp, với những cánh đồng cói và đay bạt ngàn, họ đã đặt nền móng nghề chiếu từ đây.
Sau này, kết hợp với vị trí địa lý ở nơi hợp lưu những con sông lớn, làng chiếu dần trở thành điểm giao thương náo nhiệt, sầm uất. Thương hiệu chiếu Bàn Thạch chất lượng, bền đẹp từ đó cũng ngày càng nổi danh hơn. Cho đến ngày nay, làng chiếu vẫn như một ốc đảo nhỏ, đẹp đẽ, nổi bật giữa ngã ba sông Thu Bồn, sông Ly Ly, sông Trường Giang.
Làng chiếu Bàn Thạch khởi nguồn từ một cuộc di cư thời Trịnh – Nguyễn phân tranh (Ảnh: sưu tầm)
>>> Xem thêm: Làng rau Trà Quế – “Điểm đến quốc tế” được yêu thích tại Hội An
2. Nghề dệt chiếu truyền thống ở làng chiếu Bàn Thạch
Nghề dệt chiếu truyền thống ở làng chiếu Bàn Thạch ban đầu hội tụ đầy đủ Thiên thời – Địa lợi – Nhân hòa. Sau bao thăng trầm lịch sử, trải qua hết những giai đoạn chiến tranh gian khó, nghề chiếu nơi đây vẫn được gìn giữ và phát triển. Ở thời kỳ đỉnh cao, có đến 80 – 90% hộ dân cư theo nghề chiếu. Thương hiệu và thành phẩm chiếu Bàn Thạch trở thành nguồn thu nhập chính của làng.
Cũng như nhiều làng nghề khác, truyền thống dệt chiếu ở Bàn Thạch đã thay đổi rất nhiều, đặc biệt là những năm gần đây. Hiện nay, vì kinh tế đời sống, hầu hết các hộ gia đình đều dần chuyển sang mô hình kinh tế khác, chỉ còn rất ít truyền nhân còn duy trì nghề chiếu.
Dù vậy, những truyền nhân ấy vẫn miệt mài với bàn dệt, làm nên những đôi chiếu trăm nghìn, truyền nghề cho con cháu. Tất cả là để truyền thống không bị mai một, xóa bỏ. Để du khách, khi đến với làng chiếu Bàn Thạch, vẫn được ngắm nhìn quang cảnh làng nghề rực rỡ và hòa mình vào những phiên chợ nhộn nhịp, tràn ngập sức sống.
>>> Xem thêm: Làng mộc Kim Bồng Hội An – Kinh nghiệm tham quan chi tiết 2023
3. Ghé thăm làng dệt chiếu cói Bàn Thạch Quảng Nam
Hoạt động du lịch ở hầu hết các làng nghề đều mang đặc trưng rất riêng, mang lại cho du khách nhiều trải nghiệm và cảm nhận. Với làng chiếu Bàn Thạch cũng như vậy. Không chỉ được ngắm nhìn những hàng cói, hàng chiếu rực rỡ màu sắc, cảm nhận chân thực quá trình làm chiếu, du khách còn có thể tìm được rất nhiều góc check in đẹp và hòa mình vào chợ phiên đậm bản sắc nơi đây.
3.1. Tìm hiểu quy trình dệt chiếu Bàn Thạch
Nghề thủ công truyền thống đòi hỏi rất nhiều sự tỉ mỉ, cần mẫn. Khác với nhiều chỗ làm chiếu công nghiệp bằng cách in lên chiếu đã đan, các nghệ nhân làng chiếu Bàn Thạch lại có một quy trình rất kỳ công. Cùng tìm hiểu quy trình tạo nên một tấm chiếu với 5 công đoạn sau:
- Bước 1: gặt cói từ bãi, bó thành từng bó lớn và chở về làng.
- Bước 2: sau khi gặt cói về, người làm chiếu tiến hành chẻ cói thành những sợi nhỏ, chẻ xong mang cói đi phơi khô dưới nắng lớn 5 ngày liên tiếp.
- Bước 3: nấu nhuộm cói với 5 màu chính là trắng ngà, xanh, đỏ, tím, vàng. Dùng sợi cói lác để nhuộm bằng cách nhúng cói vào thùng màu. Nếu muốn màu lên cói đậm thì nhúng nhiều lần.
- Bước 4: cói nhuộm xong, người làm chiếu sẽ mang đi phơi khô, nhưng lần này không phơi nắng quá gắt, chỉ cần nắng dịu để cói không bị ẩm mốc.
- Bước 5: dệt chiếu là công đoạn khá cầu kỳ với những khung dệt từ cây cau hoặc tre già thẳng. Khi dệt cần có 2 người phối hợp nhịp nhàng.
3.2. Hoà mình vào chợ phiên làng chiếu Bàn Thạch
Đến làng chiếu Bàn Thạch, cùng với việc tham quan làng nghề, du khách còn được hòa mình vào không khí chợ phiên đặc trưng, có 1-0-2 nơi đây. Vậy tại sao lại đặc trưng và có 1-0-2?
Trước tiên, đây là một phiên chợ khai hàng từ rất sớm, thường là 4-5 giờ sáng. Mở hàng sớm là thế, phiên chợ còn đặc biệt hơn khi chỉ bán mỗi một loại sản phẩm duy nhất là chiếu và các nguyên liệu làm chiếu như cói. Đây cũng là nơi quảng bá thương hiệu chiếu cói Bàn Thạch và đưa sản phẩm đi khắp các tỉnh thành cả nước.
Và cuối cùng, một hoạt động mà du khách phương xa không thể bỏ qua chính là tự tay làm chiếu. Cũng như đến Bát Tràng làm gốm, đến làng chiếu Bàn Thạch, bạn sẽ được người dân hướng dẫn cách làm một chiếc chiếu. Dù thành phẩm thế nào thì đây vẫn sẽ là một trải nghiệm thú vị và nhiều kỷ niệm.
4. Nên kết hợp tham quan địa điểm nào cùng làng chiếu Bàn Thạch?
Chuyến du lịch đến làng chiếu Bàn Thạch thường sẽ không chiếm quá nhiều thời gian. Vậy nên, bạn có thể kết hợp tham quan làng chiếu Bàn Thạch trong chuyến du lịch Hội An vì 2 địa điểm chỉ cách nhau khoảng 10km. Ngoài ra, gần Hội An cũng có rất nhiều điểm đến trải nghiệm tương tự làng chiếu như: làng gốm Thanh Hà, làng mộc Kim Bồng, làng rau Trà Quế, các công trình có kiến trúc độc đáo như: Hội quán Triều Châu, nhà cổ Tấn Ký…
Cùng với hoạt động tham quan, trải nghiệm, chuyến du lịch sẽ không thể thiếu hoạt động vui chơi, thư giãn. Những lúc này, VinWonders Nam Hội An là một gợi ý phù hợp nhất. Là công viên giải trí hấp dẫn bậc nhất miền Trung, VinWonders Nam Hội An sẽ cho bạn những trải nghiệm thú vị và thăng hoa cảm xúc với các hoạt động chất lượng như:
- Thử thách với nhiều trò chơi cảm giác mạnh hiện đại như Cú rơi thế kỷ, Vòng xoáy siêu tốc, Thế giới úp ngược…
- Sảng khoái tận hưởng thế giới nước rộng lớn và những đường trượt “khủng” hàng đầu Việt Nam
- Thư thái tham quan thế giới động vật tự nhiên trên thuyền quanh khu bảo tồn động vật bán hoang dã
- Check in tại những công trình đậm tính nghệ thuật, tôn vinh giá trị di sản của Hội An
- …
Đặt ngay vé VinWonders Nam Hội An
Sảng khoái tận hưởng kỳ nghỉ tại VinWonders Nam Hội An
Với giá trị làng nghề gần 500 năm, làng chiếu Bàn Thạch sẽ là điểm đến giúp cho chuyến du lịch Hội An của bạn thêm trọn vẹn hơn. Không chỉ là một nơi có cảnh đẹp để chụp ảnh, sau chuyến đi chắc chắn những phiên chợ, những hàng chiếu phơi nắng, những khoảnh khắc tự tay đan chiếu sẽ lưu giữ nhiều kỷ niệm đẹp trong bạn. Không cần cầu kỳ, chỉ cần 1 chiếc xe máy là bạn có thể dễ dàng di chuyển từ Hội An đến Bàn Thạch rồi. Thử ngay thôi nào!
