
Thành cổ Châu Sa – nơi ngự trì một thời của vương quốc Chăm Pa là một trong những điểm tham quan được nhiều người yêu thích khi du lịch Quảng Ngãi. Những tàn tích còn lại của thành cổ chứa đựng giá trị lịch sử to lớn và là “mảnh ghép” quan trọng trong di sản văn hóa, nghệ thuật và tôn giáo của người Chăm.
1. Thuyết minh về thành cổ Châu Sa
1.1. Thành cổ Châu Sa ở đâu? Hướng dẫn cách di chuyển
Thành cổ Châu Sa nằm trên địa phận xã Tịnh Châu, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi cũ (nay là xã Tịnh Khê, Quảng Ngãi). Vị trí của tường thành cổ giáp sông Trà Khúc ở phía Nam, giáp sông Hàm Giang phía Bắc, giáp cánh đồng Dinh phía Đông và giáp núi Bàn Cờ ở phía Tây. Di tích cách trung tâm thành phố Quảng Ngãi cũ khoảng 7km và cạnh quốc lộ 24B.
Khởi hành từ thành phố Quảng Ngãi cũ, bạn có thể đến thành cổ Châu Sa theo hướng dẫn sau:
- Xe máy, ô tô: Đi theo quốc lộ 1A, qua cầu Trà Khúc về hướng huyện Sơn Tịnh cũ khoảng 2km và rẽ vào hướng cảng Sa Kỳ, tiếp tục di chuyển thêm 5km sẽ đến được vị trí của di tích.
- Xe buýt: Bạn có thể bắt tuyến xe buýt số 03 để đi đến khu vực của tường thành cổ với giá vé chỉ khoảng 7.000 VNĐ/lượt.

Sơ đồ thành Châu Sa Quảng Ngãi (Ảnh: sưu tầm)
>>> Xem thêm: Bến xe Quảng Ngãi: Địa chỉ, số điện thoại và các tuyến xe
1.2. Di tích thành cổ Châu Sa được xây dựng vào năm nào?
Di tích thành cổ Châu Sa được xây dựng vào năm 903 như thông tin được thể hiện trên tấm bia Châu Sa. Theo các tài liệu lịch sử, vào khoảng năm 854, vị vua của triều đại thứ 5 vương quốc Chăm Pa (Java Vikrantavarman III) qua đời và Sri Indravarman II trở thành người kế vị.
Vị vua mới đã quyết định dời kinh đô từ Panduranga (Ninh Thuận ngày nay) đến châu Amaravati (Quảng Ngãi) và thành lập vương triều Indrapura (Chiêm Thành). Thành Châu Sa sau đó được xây dựng ở phía Nam của kinh đô Indrapura và đã trở thành công trình phòng thủ quan trọng cho đế chế Chăm Pa.
Thành Châu Sa lúc bấy giờ là thủ phủ, trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của một tiểu vương quốc Chăm Pa phồn vinh. Nơi đây, các hoạt động giao thương giữa vương quốc Chăm và các quốc gia trong khu vực diễn ra sôi nổi, nhộn nhịp trong giai đoạn cuối thế kỷ 9 và đầu thế kỷ 10.

Di tích thành cổ Châu Sa được xây dựng vào năm 903 với niên đại hơn 1120 năm (Ảnh: sưu tầm)
1.3. Thành cổ Châu Sa và những cột mốc đáng nhớ
Sau giai đoạn thịnh suy cùng vương quốc Chăm Pa, thành cổ Châu Sa tiếp tục gắn với những thăng trầm trong lịch sử nước Việt. Dưới đây là những cột mốc đáng nhớ liên quan đến tòa thành xưa cũ:
- Năm 1471: Sau khi vua Lê Thánh Tông mở rộng lãnh thổ về phương Nam, thành Châu Sa trở thành đồn binh đến khi thành Quảng Ngãi được xây dựng vào năm 1807.
- Năm 1924: Kiến trúc sư người Pháp Henry Parmentier phát hiện các di chỉ văn hóa của thành cổ và mang về trưng bày tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Pa ở Đà Nẵng.
- Trước năm 1975: Thành Châu Sa được chính quyền Sài Gòn sử dụng như một đồn binh và đặt tên là đồn Sơn Thành.
- Sau năm 1975: Khu vực thành cổ Châu Sa trở thành nơi sinh sống, canh tác nông nghiệp của người dân.
- Năm 1994: Tòa thành cổ được công nhận là di tích cấp quốc gia sau 70 năm phát hiện.
- Năm 1998: Trong một đợt thăm dò, các tiểu phẩm Phật giáo đã được tìm thấy ở núi Chồi, chứng tỏ Châu Sa từng là trung tâm tôn giáo của tiểu vương quốc.

Thành cổ trải qua các giai đoạn thịnh suy cùng vương quốc Chăm Pa và những thăng trầm trong lịch sử nước Việt (Ảnh: sưu tầm)
>>> Tham khảo: Biển Mỹ Khê Quảng Ngãi: Trải dài 7km với vẻ đẹp quyến rũ, hoang sơ
2. Đặc điểm kiến trúc của thành cổ Châu Sa Quảng Ngãi
Thành cổ Châu Sa được đắp bằng đất với quy mô rộng lớn và bao gồm 2 lớp thành: thành nội và thành ngoại. Mỗi vòng thành mang những đặc điểm kiến trúc độc đáo, có vai trò quan trọng trong lịch sử phát triển của người Chăm và vương quốc Chăm Pa:
2.1. Thành nội
Vòng thành nội của thành cổ Châu Sa có hình dạng gần như vuông, với kích thước khoảng 580m x 540m. Tường thành có chiều cao từ 4 đến 6m, chân thành rộng khoảng 20 – 25m và mặt thành rộng từ 5 – 8m. Quanh vòng thành nội là một hào nước rộng khoảng 20 – 25m.
Thành nội có tổng cộng 5 cửa ra vào được đặt ở các hướng Đông, Tây, Nam, Bắc và Tây Nam. Các cửa này được xây dựng bằng gạch và có công trình kiến trúc nhô lên cao, có thể là những vọng lâu.
Cửa phía Nam là công trình đáng chú ý hơn cả khi được đào đắp, gia cố công phu và có địa hình, vị trí đặc biệt. Vì thế, cửa phía Nam được nhận định là cửa chính của thành Châu Sa. Vòng thành nội mang những vết tích kiến trúc độc đáo là biểu tượng của một thời kỳ vương quyền và văn hóa phát triển của người Chăm tại khu vực này.

Một đoạn tường thành còn lại của di tích thành cổ Châu Sa, Quảng Ngãi (Ảnh: sưu tầm)
2.2. Thành ngoại
Vòng thành ngoại của thành cổ Châu Sa được xây dựng bằng cách kết hợp các đoạn đào đắp và sử dụng địa hình tự nhiên của vùng. Thành ngoại được khéo léo tận dụng các đồi núi thấp, sông con, rạch nước, ao đầm trong vùng, tạo nên cấu trúc bảo vệ kiên cố, hiệu quả.
Vòng thành ngoại chỉ đắp ba cạnh ở phía Tây, Đông và Bắc. Các cạnh thành Tây và Đông được xây dựng rất kiên cố, trong khi cạnh thành Bắc chủ yếu dựa vào núi non. Phía Nam của thành ngoại, nhìn ra sông Trà Khúc, không có bờ thành bảo vệ.
Khoảng giữa vòng thành nội và thành ngoại về phía Nam có 2 gọng thành đối xứng qua trục Nam – Bắc. Gọng thành phía Tây bắt đầu từ góc Tây Nam của thành nội, có độ dài gần 700 mét. Gọng thành phía Đông bắt đầu từ góc Đông Nam của thành nội, có độ dài chừng 500 mét. Đây là những đặc điểm kiến trúc độc đáo của thành Châu Sa, tạo nên vòng tường thành ấn tượng.
>>> Tham khảo: 21 món ngon Quảng Ngãi nổi tiếng nhất, đảm bảo “thử là mê, ăn là nhớ”
3. Thành cổ Châu Sa ở Quảng Ngãi có gì hấp dẫn?
3.1. Các vết tích kiến trúc, hiện vật cổ đầy bí ẩn
Trải qua hơn 1000 hình thành với nhiều biến đổi, thành cổ Châu Sa có nhiều đoạn đã bị phá hủy, một số đã trở thành hàng rào, cổng ngõ và các lối đi. Đến đây, bạn sẽ được tham quan những tàn tích còn sót lại, chiêm ngưỡng những hiện vật quý được khai quật và lắng nghe những câu chuyện, giai thoại đầy bí ẩn liên quan đến vùng đất này. Qua đó, bạn sẽ phần nào hiểu hơn về lịch sử, văn hóa của vương quốc Chăm Pa.

Tham quan các vết tích kiến trúc và hiện vật cổ đầy bí ẩn của thành Châu Sa (Ảnh: sưu tầm)
>>> Tìm hiểu thêm: Mũi Ba Làng An Quảng Ngãi – Danh thắng hoang sơ đẹp mê hoặc lòng người
3.2. Không gian xanh mát cùng nét đẹp trầm lặng khiến du khách xao xuyến
Hành trình du lịch thành cổ Châu Sa sẽ mang đến cho bạn nhiều trải nghiệm đáng nhớ về một vùng thôn quê bình dị với lũy tre làng, ruộng lúa, đồi cỏ mênh mông và những vườn cây tươi tốt. Nhờ đó, chuyến đi sẽ là cơ hội để bạn hòa mình vào thiên nhiên, tận hưởng cảm giác thư thái giữa không gian yên ả.
>>> Lưu ngay: Top 25 đặc sản Quảng Ngãi nổi tiếng phải thử và mua về làm quà
4. Kinh nghiệm du lịch thành cổ Châu Sa
4.1. Thời điểm lý tưởng để đến thành cổ Châu Sa Tịnh Châu Sơn Tịnh Quảng Ngãi
Bạn có thể đến thành cổ Châu Sa vào bất cứ thời điểm nào trong năm, nhưng lý tưởng nhất là từ tháng 4 đến tháng 8. Lúc này, thời tiết khô ráo, trời nắng đẹp và không có mưa bão là điều kiện thuận lợi để bạn di chuyển và tham quan.

Từ tháng 4 đến tháng 8 là thời điểm lý tưởng nhất để tham quan thành cổ Châu Sa (Ảnh: sưu tầm)
4.2. Lưu ý cần biết khi đi thành cổ Châu Sa
Để có trải nghiệm tham quan thành cổ Châu Sa trọn vẹn, bạn đừng bỏ qua những lưu ý như sau:
- Chuẩn bị đồ dùng, ăn mặc gọn gàng: Bạn nên chuẩn bị mũ, nón rộng vành, thoa kem chống nắng và ăn mặc gọn gàng, đi giày thoải mái để thuận tiện tham quan các di tích của thành cổ.
- Mang theo nước uống và đồ ăn: Khu vực thành cổ Châu Sa chưa có nhiều dịch vụ du lịch, ăn uống nên bạn cần mang theo nước uống và thức ăn nhẹ để bổ sung năng lượng cho hành trình.
- Thuê hướng dẫn viên: Bạn có thể thuê hướng dẫn viên là người địa phương để hiểu rõ hơn về lịch sử và kiến trúc của thành Châu Sa.
- Tôn trọng di tích: Khi tham quan, bạn hãy tôn trọng di tích, tránh xâm phạm, không gây hại hoặc lấy đi các vật phẩm nào từ đây, đồng thời chú ý giữ vệ sinh chung.
4.3. Những địa điểm du lịch nổi tiếng gần thành cổ Châu Sa
Ngoài việc ghé thăm thành cổ Châu Sa, bạn cũng có thể kết hợp khám phá một số điểm du lịch Quảng Ngãi nổi tiếng lân cận. Dưới đây là một số gợi ý hấp dẫn mà bạn đừng nên bỏ lỡ:
- Bờ kè Cửa Đại Cổ Lũy: Tuy đang trong quá trình xây dựng nhưng bờ kè Cửa Đại Cổ Lũy đã thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách khi sở hữu khung cảnh biển cả mênh mông tuyệt đẹp, giúp mang lại những bức ảnh check in ấn tượng.
- Chùa Thiên Mã: Nằm không xa từ thành cổ Châu Sa, chùa Thiên Mã là địa điểm du lịch tâm linh hấp dẫn với nhiều công trình độc đáo như: khu tượng Phật, quảng trường, chùa Minh Đức, khu bảo tháp và Thập Pháp giới…
- Thạch Ky Điếu Tẩu: Điểm đến được ví như “gành đá đĩa” của Quảng Ngãi với vẻ đẹp nguyên sơ và quyến rũ của biển xanh, ghềnh đá, rừng dương và cát trắng.

Kết hợp tham quan vẻ đẹp nguyên sơ, kỳ vĩ của Thạch Ky Điếu Tẩu trong chuyến du lịch Quảng Ngãi (Ảnh: sưu tầm)
Sau khi du lịch Quảng Ngãi và ghé thăm thành cổ Châu Sa, bạn hãy tiếp tục di chuyển đến Hội An (Hội An là thành phố cũ của tỉnh Quảng Nam cũ, hiện nay tỉnh Quảng Nam thuộc TP Đà Nẵng sau sáp nhập) để tận hưởng kỳ nghỉ thú vị, nhiều màu sắc. Ngoài khu phố cổ kính với những công trình có tuổi đời hàng trăm năm, Hội An còn nổi tiếng với những địa điểm du lịch hấp dẫn. Trong đó phải kể đến VinWonders Nam Hội An – tổ hợp vui chơi, trải nghiệm văn hóa độc đáo tọa lạc ở miền di sản, cách thành cổ Châu Sa chỉ khoảng 105km.
VinWonders Nam Hội An được xây dựng theo mô hình độc đáo với sự kết hợp của các hoạt động vui chơi, giải trí hiện đại cùng trải nghiệm văn hóa, kiến trúc và nghệ thuật truyền thống. Với mô hình độc đáo này, VinWonders Nam Hội An sẽ mang đến cho bạn hành trình giàu trải nghiệm với vô vàn kỷ niệm đáng nhớ như:
- Tìm hiểu tinh hoa văn hóa của dân tộc Việt trên khắp 3 miền qua các công trình kiến trúc nguyên bản như: nhà Bắc bộ, nhà Nam bộ, nhà Huế, nhà Ê Đê, nhà Cơ Tu, Bana, Mường, Tày…
- Dạo bước trên Phố làng nghề, gặp gỡ nghệ nhân và lắng nghe những câu chuyện về di sản nghệ thuật và nghề thủ công truyền thống.
- Thưởng thức show diễn thực cảnh Về bến đặc sắc và những màn trình diễn văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận như: Hát Then, Quan Họ, Chầu Văn…
- Du ngoạn trên sông và tận mắt chiêm ngưỡng đời sống bán hoang dã của nhiều loài động vật quý hiếm như: hổ Bengal, sư tử trắng, gấu chó, tê giác…
- Trải nghiệm các trò chơi cảm giác mạnh hấp dẫn có độ thử thách “đỉnh cao” như: Tháp rơi tự do cao, Thế giới ngược, Cơn lốc sa mạc…
- …

Dạo bước trên Phố làng nghề của VinWonders Nam Hội An và tìm hiểu về các nghề thủ công truyền thống

Tận mắt chiêm ngưỡng đời sống của nhiều loài động vật quý hiếm trong hành trình du ngoạn River Safari
Đặt ngay vé VinWonders Nam Hội An
Hành trình tham quan và tìm hiểu về thành cổ Châu Sa chắc hẳn sẽ để lại trong bạn nhiều cảm nhận đặc biệt về nơi đã từng tồn tại một tiểu vương quốc Chăm Pa hưng thịnh. Thành cổ không chỉ là di tích lịch sử quý báu mà còn là kho tàng văn hoá và kiến trúc độc đáo của người Chăm xưa. Mong rằng những thông tin được chia sẻ qua bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về tòa thành cổ và sẽ có hành trình tham quan thú vị nhất.
Tham khảo các ưu đãi VinWonders hot nhất
vi
English
中文 (中国)
한국어 






![[MEGA SALE 12.12] Ngày đôi rộn ràng, săn deal ngập tràn – Ưu đãi tới 50% giá vé VinWonders](https://static.vinwonders.com/production/2025/11/DD-111125-1920-x-920-336x161.jpg)

![[DEAL HỜI] Trọn bộ ưu đãi HOT nhất tại Nha Trang](https://static.vinwonders.com/production/cong-vien-nuoc-nha-trang-1-336x170.jpg)
